برسی و تحلیل اختیار دادرس در کشف حقیقت
کلمات کلیدی:
آیین دادرسی مدنی, کشف حقیقت, فصل خصومت, دادرس فعال, قاعده منع تحصیل دلیلچکیده
قانون‌گذار ایرانی حرکت به سمت کشف حقیقت و احتراز از فصل خصومت منهای این هدف مهم را وجه همت خود قرار داده است. در قانون پاره‌ای از قوانین دادگستری مصوب 25/3/1356 در قالب ماده 8، در اصلاحات قانون آیین دادرسی مدنی در سال 1379 به شکل ماده 199 قانون آیین دادرسی مدنی و این اواخر طرح الحاق ماده 84 مکرر به ماده 84 قانون آیین دادرسی مدنی. دادرسی پویا علاوه بر اینکه با همین عبارت در آثار سایر اساتید آمده است، تعابیر دیگری از دادرسی پویا نیز بر لسان اساتید حقوق جاری‌شده است. همانند دادرسی درست یا نقش فعال دادرس مراد از مجموع این عناوین، پرهیز از ایستایی، ممانعت از عقب‌گرد، درحرکت بودن، روبه‌جلو بودن نهاد دادرسی به‌منظور کشف حقیقت/ حقایق پنهان در پرونده/ پرونده‌های مطرح رسیدگی و رسیدن حق به صاحب حق است. چابک نمودن روند دادرسی مدنی، امری تخصصی است که با هنر و درایت نیز آمیخته است. تخصص است، زیرا کوچک‌ترین تغییر در دادرسی فعلی بدون در نظر گرفتن ظرایف آیین دادرسی و نتایج تحقیقات قضات حاذق و دلسوز، مورد اقبال دادرسان قرار نمی‌گیرد. ازاین‌رو، همراهی نکردن قضات با تحولات آیین دادرسی، اهداف متعالی را با شکست مواجه می‌کند. هنر است زیرا حرکت در این مسیر تدبیر خاص خود را می‌طلبد و برخورد سخت‌افزاری همانند تصویب قانون و اصدار بخشنامه و شیوه‌نامه تا همراهی قضات نباشد جواب نمی‌دهد و نیازمند درایت است ازاین‌رو که تجربه تلخ اقدامات کارشناسی نشده هنوز به فراموشی سپرده نشده است.
مراجع
Mohammadi, F., & Maqsoodpour, R. (2022). The Study of the Concept of Interrogation in Civil Procedure in Iran, France, and Lebanon. Iranian Political Sociology Journal, 2(3), 100-127.
Mohseni, H. (2012). Translation of the French Civil Procedure Code. Joint Stock Publishing Company.
Mohseni, H. (2021). The Judge's Autonomous Reference to Contract Nullification as an Example of the Art of Civil Procedure in Implementing the Principle of Adversariality. Journal of Contemporary Comparative Legal Studies, 12(23), 135-153.
دانلود
چاپ شده
ارسال
بازنگری
پذیرش
شماره
نوع مقاله
مجوز
حق نشر 2025 Adel Naseri (Author); Mahdi Firoozabadian (Corresponding author); Ahmad Fadavi, Hossein Rahmani (Author)
این پروژه تحت مجوز بین المللی Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 می باشد.
