بررسی مسئولیت کیفری اطفال نابالغ در پرتو قانون مجازات اسلامی 1392

چکیده

حقوق کیفری ایران گرچه همچون سایر مکاتب فقهی-حقوقی شخص نابالغ را فاقد مسئولیت کیفری دانسته است لیکن در خلال مواد قانونی متعدد از جمله ماده 88 ق.م.ا صراحتا به ارتکاب جرم توسط این طیف سنی از اشخاص و تعیین مجازات­های تعزیری، حدود، قصاص و دیات اشاره داشته است. اما به لحاظ سن مرتکب و عدم بلوغ، وی را مستحق تحمل اقدام تامینی و تربیتی دانسته است. هدف از نوشتار حاضر، بررسی جوانب بلوغ و تاثیر آن بر مسئولیت کیفری اشخاص و متعاقبا نوع واکنش قضایی در سیاست جنایی نوین ایران است. این تحقیق به روش توصیفی-تحلیلی و با گردآوری منابع و مستندات به صورت کتابخانه­ای در پایان به این نتیجه دست یافت که گرچه در موادی از ق.م.ا به مسئولیت کیفری اطفال نابالغ اشاره شده است اما به صراحت ماده 146 ق.م.ا با امعان نظر به ماده 2 ق.م.ا که در آن رفتاری را جرم دانسته که دارای مجازات معین باشد نه اقدام تامینی و تربیتی، لذا رفتار ارتکابی فرد نابالغ نمی­تواند عنوان جرم بگیرد و متعاقبا فرد نابالغ هیچ گاه مسئولیت کیفری ندارد و اقدامات تامینی و تربیتی صرفا از باب تادیب و اصلاح و پیشگیری از بازبزهکاری این افراد در آینده است.