تطبیق ریشه‌های قوه خیال و تحلیل مفاهیم اسماء الله الحسنی در مراتب وجود انسان کامل از منظر ابن عربی

چکیده

این پژوهش به بررسی و تحلیل ریشه‌های قوه خیال و مفاهیم اسماءالله الحسنی در مراتب وجود انسان کامل از منظر محی‌الدین ابن عربی می‌پردازد. تحولات مفاهیم اعتقادی و عرفانی از آغاز اسلام تا دوره‌های میانه، به‌ویژه در زمینه تصوف، با عمق و تکامل همراه بوده است. از قرن دوم هجری، عرفای اسلامی در شرق و غرب جهان اسلام، مبانی نظری تصوف را تثبیت و توسعه دادند. در قرن ششم هجری، ابن عربی با توجه به بستر فرهنگی و معرفتی زمان خود، به بازنگری در آموزه‌های عرفانی پرداخت و با بهره‌گیری از مفاهیم قوه خیال و اسماءالله الحسنی، مفاهیمی چون انسان کامل و وحدت وجود را به شیوه‌ای نوین تبیین کرد. این پژوهش نشان می‌دهد که ابن عربی با امتزاج مفاهیم عرفانی پیشین و استفاده از قدرت خیال، به بازسازی و گسترش زبان تصوف و معنای انسان کامل پرداخته است. وی توانسته با تحلیل عمیق اسماءالله، مراتب وجودی انسان را تفسیر کرده و درکی نو از جایگاه انسان در نظام هستی ارائه دهد. هدف این مقاله، ارائه تصویری جامع از تأثیر قوه خیال و تحلیل اسماءالله الحسنی بر ساختار انسان‌شناسی عرفانی و تبیین مفاهیم کلیدی تصوف از منظر ابن عربی است.