آسیب شناسی فرآیند سیاستگذاری برنامه های توسعه اقتصادی در ج. ا. ایران (مطالعه موردی: همسنجی دولت های خاتمی و احمدی نژاد)

چکیده

رشد و توسعه یکی از مهمترین چالش‌های کنونی جوامع در حال توسعه است، زیرا هم بیانگر سطح انسجام و ثبات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی آن‌ها و هم نمایانگر ظرفیت‌های انسانی، سیاسی و اقتصادی موجود در این جوامع می‌باشد. عوامل نرسیدن به اهداف توسعه اقتصادی در ایران با فاکتورهای متعددی مرتبط هستند. این تحقیق با هدف آسیب‌شناسی فرآیندهای تصمیم‌سازی برنامه‌های توسعه اقتصادی از منظر سیاست‌گذاری عمومی، به بررسی دولت‌های خاتمی و احمدی‌نژاد می‌پردازد. پرسش اصلی تحقیق این است که فرآیندهای تصمیم‌سازی برنامه‌های توسعه اقتصادی در ایران از دیدگاه سیاست‌گذاری عمومی در دولت‌های خاتمی و احمدی‌نژاد با چه آسیب‌هایی مواجه بوده‌اند؟ فرضیه اصلی این است که رویکرد هر دو دولت در فرآیند تصمیم‌گیری با چالش تعدد مراکز مواجه بوده، اما دولت خاتمی از پروسه آزادی اقتصادی بیشتری برخوردار بوده و دولت احمدی‌نژاد رویکردی مبتنی بر عدالت‌محوری شعاری داشته است. این پژوهش، بنیادی و با رویکرد توصیفی-تحلیلی و روش مطالعه موردی انجام شده است. ابزارهای مطالعات کیفی مانند گردآوری و مطالعه منابع چاپی، اسناد اقتصادی، روایت‌های اقتصادی و سیاسی، تحلیل‌ها و تفسیرها در محور زمانی دو دولت مورد استفاده قرار گرفته‌اند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که چند راهبرد کلیدی می‌توانند نقش مهمی در بهبود فرآیندهای تصمیم‌سازی داشته باشند؛ این راهبردها در صورت به کارگیری همزمان و ادغام در سیستم می‌توانند به دستیابی به تغییر شفاف و پایدار در فرآیند توسعه منجر شوند. هدف تحقیق ارائه توصیف، تجزیه، تحلیل و استنباط روابط داده‌های موجود و ارزیابی میزان تأثیر متغیرها بر یکدیگر است تا بتوان به بیان آسیب‌ها پرداخته و در نهایت پیشنهادات کاربردی را ارائه دهد.