راه‌های پیشگیری از مهریه‌های نامتعارف و نقش آن در پیشگیری از ناهنجاری‌های خانوادگی

چکیده

مهریه­های نامتعارف یکی از معضلات کنونی جامعه ایران است که به دلیل همزمان شدن با برخی مشکلات اجتماعی و اقتصادی، بسیار گسترش یافته است. با توجه به آثار و تبعات نامطلوب مهریه­های نامتعارف و سنگین، پژوهش حاضر درصدد است تا راهکارهای عملی از حیث رویکردهای قضایی، آموزشی و اجرایی ارائه نماید. بررسی حاضر نشان داده است که عقد نکاح، در زمره عقود و معاملات بوده و از منظر شرعی نیز جزو احکام ثانویه است و مداخله حاکم بری پیشگیری از مهریه­های نامتعارف بر مبنای مصلحت جامعه امری ممکن و قابل ذکر است. راهکار دیگر تعیین سقف بر مبنای تحولات عرفی هر منطقه، توانایی مالی زوج و زوجه و جلوگیری از عدول از سقف تعیین شده است تا افراد سودجو باعث نابودی فلسفه مهریه که ایجاد مهر و محبت در خانواده و استحکام آن است، نشوند. همچنین رفع مجازات کیفری نظیر زندان یا موارد مشابه نیز راهکار دیگری برای جلوگیری از نابهنجاری­های اجتماعی ناشی از مهریه­های نامتعارف است، زیرا افراد را به دلیل عدم توانایی مالی به مسیرهای غیرقابل بازگشت یا دشوار سوق می­دهد. اقدام مهم دیگر، ایجاد آگاهی در میان زوجین و مخصوصاً زوج است که بدون شناخت، مفاد عقد را بر عهده نگیرد. همچنان که از نظر شرعی نیز پذیرش مسؤولیت مهریه از سوی زوج منجر به معامله غرری شده که شرعاً جایز نیست. در مقاله حاضر از روش توصیفی و تحلیلی و ابزار کتابخانه ای استفاده شده است.