بررسی تطبیقی جرایم سایبری در حقوق و سیاست ایران وعراق

نویسندگان

    حیدر عباس محمد الصالح دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
    محمود اشرافی مهابادی * استادیار گروه حقوق، واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران mahmood.ashrafy2000@gmail.com
    محمد جبار جدوع العبدلی استادیار گروه حقوق، دانشگاه کوفه، کوفه، عراق
    مسعود حیدری دانشیار گروه حقوق، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
https://doi.org/10.61838/

کلمات کلیدی:

جرایم سایبری, حقوق تطبیقی, سیاست‌گذاری سایبری, قوانین ایران, قوانین عراق, امنیت فضای مجازی, مقابله با جرایم سایبری

چکیده

تحولات فناوری اطلاعات و ارتباطات در دهه‌های اخیر، جرایم سایبری را به یکی از مهم‌ترین چالش‌های حقوقی و سیاست‌گذاری در سطح ملی و بین‌المللی تبدیل کرده است. این مقاله به بررسی تطبیقی رویکردهای قانونی و سیاست‌گذاری در مقابله با جرایم سایبری در دو کشور ایران و عراق می‌پردازد. در این پژوهش، ابتدا چارچوب‌های حقوقی و قانونی دو کشور در مواجهه با جرایم سایبری تحلیل شده و سپس شباهت‌ها و تفاوت‌های کلیدی میان این دو نظام حقوقی بررسی می‌شود. روش تحقیق این مطالعه، تطبیقی بوده و بر پایه تحلیل محتوای قوانین، اسناد رسمی و رویه‌های قضایی انجام شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که علی‌رغم شباهت‌های موجود در تعریف جرایم سایبری و ضرورت تقویت امنیت فضای مجازی، تفاوت‌هایی بنیادین در ساختارهای اجرایی، شیوه‌های سیاست‌گذاری، و سطح تطبیق با استانداردهای بین‌المللی مشاهده می‌شود. علاوه بر این، پژوهش حاضر به چالش‌هایی همچون عدم همگرایی منطقه‌ای، کمبود تخصص فنی در نهادهای اجرایی، و ضعف همکاری‌های بین‌المللی پرداخته و راهکارهایی برای بهبود این وضعیت ارائه می‌دهد. این پژوهش، علاوه بر تقویت دانش حقوق تطبیقی، می‌تواند به سیاست‌گذاران و متخصصان حقوقی در تدوین استراتژی‌های مؤثرتر برای مقابله با جرایم سایبری کمک کند.

مراجع

AbdulAmeer, S. A., Saleh, W. R., & Hussam, R. (2022). Cyber Security Readiness in Iraq: Role of the Human Rights Activists. Journal of Cybercrime Studies. https://cybercrimejournal.com/menuscript/index.php/cybercrimejournal/article/view/86

Afshari, M. (2019). Comparative study of cyber-crime in Iran and international law. Journal of Comparative Law. https://lps.journals.umz.ac.ir/article_2566_783e7bca98a9dedadefe9404b701cfec.pdf

Ali, W. W., & Ahmmad, Y. K. (2023). The emergence of cybersecurity and its roles in developing contemporary international law. https://www.researchgate.net/publication/378769830

Amiri-Moghadam, E., & Zarei, S. (2022). Comparative Analysis of Laws in Iran and Iraq Against Internet Fraud. Defense Law Studies, 17(5), 58-75. https://sds.sndu.ac.ir/article_1653.html

Asgari, M., Moravat, H., & Alipour, H. (2020). Comparative Analysis of Iran's Criminal Policy in Combating Cyber Theft. Criminal Law Research, 12(4), 34-50. https://jclr.atu.ac.ir/article_12123_0.html

Bayancenter. (2022). Constructing an interinstitutional effort on cyber security in Iraq. https://www.bayancenter.org/en/wp-content/uploads/2022/03/87tr6tdf.pdf

Dehmardeh, S. (2020). A Study of the Legal System of New Technologies in Iran. Blue-Ap.com. https://blue-ap.com/J/List/8/iss/volume%2009%20(2020)/issue%2002/2.pdf

El Guindy, M. N., & Hegazy, F. (2014). Cybercrime Legislation in the Middle East. https://www.researchgate.net/publication/259583247_Cybercrime_Legislation_in_the_Middle_East

Eslami, R., & Danesh, A. (2023). Critical analysis of representation in cyberspace; case study of Iran. Springer. https://doi.org/10.1007/s10708-022-10675-8

Gharaibeh, A., & Al-Senussi, M. (2023). Administrative Obligations for Diplomatic Missions in the Context of International and National Law: Implications and Challenges for Cybercrime. Journal of Cybercrime Studies. https://cybercrimejournal.com/menuscript/index.php/cybercrimejournal/article/view/207

Ghareb, M. I., & Sedeeq, F. M. (2018). Electronic Crimes and the International Community Legislation: Comparative Analytical Study. https://www.researchgate.net/profile/Mazen-Ghareb-2/publication/327159884_Electronic_Crimes_And_The_International_Community_Legislation_Comparative_Analytical_Study/links/5b7d5d0092851c1e12273c11/Electronic-Crimes-And-The-International-Community-Legislation-Comparative-Analytical-Study.pdf

Golkhandan, S. (2024). The Extent of Using the Control Theory to Deal with Computer Crimes in Iran's Criminal Policy. Journal of Comparative Criminal Justice. https://www.jccj.ir/article_200467.html?lang=en

Javadi, M., & Aghababayi, R. (2022). Developing Cyber Criminal Policies in Iran to Combat Hacking. Scientific Quarterly of Opinions, 11(4), 90-112. https://doi.org/10.25007/ajnu.v11n4a1246

Katman, F. (2021). The Islamic Republic of Iran's cyber security strategy. Routledge. https://doi.org/10.4324/9780429399718-37

Kshetri, N. (2005). Pattern of global cyber war and crime: A conceptual framework. Journal of International Management. https://doi.org/10.1016/j.intman.2005.09.009

Majidi, S. (2021). Analysis of Iran's Criminal Policy Against Phishing. Criminal Studies, 8(3), 29-50. https://nashr.majles.ir/m/article_442.html?lang=fa

Manap, N. A., & Taji, H. (2012). Cyber crimes: Lessons from the legal position of Malaysia and Iran. International Journal of Information and Electronics Engineering. https://doi.org/10.7763/IJIEE.2012.V2.125

Mokhtaripour, M. (2021). A comparative study of Internet police on combating computer crimes. https://www.researchgate.net/publication/280977819

Nehme, T. (2023). Impasse of Cyber laws: Iraqi Case. https://www.lebarmy.gov.lb/en/content/impasse-cyber-laws-iraqi-case

Rahimi, M., & Shaygan-Fard, A. (2023). Iran's Criminal Law Approach to Privacy Protection in Cyberspace. Justice Legal Journal, 10(2), 45-67. https://www.jlj.ir/mobile/article_707463.html

Shahbazi, A. (2019). Technological developments in cyberspace and commission of crimes in international law and Iran. Journal of Legal Ethical & Regulatory Issues.

Shahbazi, A., & Shabani-Kolahi, F. (2024). Legal Challenges in Protecting Personal Data in Iran's Cyberspace. Modern Technology Law Journal, 19(1), 80-97. https://mtlj.usc.ac.ir/article_190516.html

Suleiman, N. M., Hatim, A., & Alseidi, M. A. (2023). Cybercrime Laws in Iraq: Addressing Limitations for Effective Governance.

Tarrad, K. M., Al-Hareeri, H., & Alghazali, T. (2022). Cybercrime Challenges in Iraqi Academia: Creating Digital Awareness for Preventing Cybercrimes. Journal of Cybercrime Studies. https://cybercrimejournal.com/menuscript/index.php/cybercrimejournal/article/download/87/24

Zarneshan, S., Kheyrani, R., & Soleimanian, M. (2022). Evaluation of Iran's Status Regarding International Regulations on Cybercrimes. Legal Research Journal, 15(3), 56-78. https://jlr.sdil.ac.ir/article_148310.html?lang=fa

دانلود

چاپ شده

۱۴۰۴/۰۴/۱۱

ارسال

۱۴۰۳/۰۹/۱۸

بازنگری

۱۴۰۳/۰۹/۳۰

پذیرش

۱۴۰۳/۱۰/۱۱

شماره

نوع مقاله

مقالات

ارجاع به مقاله

بررسی تطبیقی جرایم سایبری در حقوق و سیاست ایران وعراق. (1404). پژوهش‌های تطبیقی فقه، حقوق و سیاست، 7(2)، 1-15. https://doi.org/10.61838/

مقالات مشابه

1-10 از 252

همچنین برای این مقاله می‌توانید شروع جستجوی پیشرفته مقالات مشابه.